Güzelbahçe Tarihi

Güzelbahçe’nin tarihi M.Ö. VII.yüzyıla dayanmaktadır. Bu dönemde bölgemizi Dor Kabilesi işgal etmiş ve buraya “Klonamiye” adında bir şehir kurulmuştur. Yerleşim yeri olarak seçilen ilçemiz, aynı zamanda 12 İyon kentinden biri olan Klazomenia (merkezi Urla’dır.) şehri civarındadır.

Yöre tarih boyunca, Pers, Yunan, Roma ve Bizans dönemlerinde yerleşim yeri olmuş, özellikle askeri birliklerin konakladıkları bir merkez haline gelmiştir.

Bölge 1084 yılında Büyük Selçuklu Sultanı Melikşah zamanında Çaka Bey tarafından ele geçirilmiştir. Daha sonra Haçlıların işgaline uğramış, 1403 yılında Timurlenk tarafından alınıp, Aydınoğulları’na verilmiştir.

16. yüzyılda Kağızmanlı Türkler, İzmir’e ve oradan da denizi takip ederek, bu günkü Güzelbahçe – Buldanaltı mevkiine yerleşmişlerdir. Burada, Rumların hakimiyetinde bulunana, Klazomen Beyliği’nin yönetimi altında yaşamışlardır. Yerleşmeye karar verdikleri bölge orman olduğundan İnsan gücü ile tarıma elverişli araziler açmışlardır.

Bu bölgede uzun süre yaşamışlar ancak zaman zaman korsanların baskınlarına uğradıklarından, güneye çekilerek Dede Mezarı, Küp Deresi ve Kuduz Deresi’ni kapsayan bölgeye göçmüşlerdir. Bunu Küp Deresi çevresinde bulunan, o zamana ait kiremit ve çömlek ocaklarından anlamaktayız. Halen mevcut mezarlar, bu yerleşim bölgesinde uzun süre yaşadıklarını belgeler.

18. yüzyılda bölgede baş gösteren veba salgını nedeniyle halk, ilk yerleşik hayata geçmiş oldukları aşağı çarşı mevkiine gelmiştir. Bu olayı takiben, bölge Kalyonların getirdiği göçmenler ve Hıristiyan kökenli Rumlar yerleşmişlerdir. Zamanla, Aşağı Çarşı olarak tabir ettiğimiz bölgede  muntazam sokaklar, hanlar inşa edilmiştir. Rumların nüfusunun çoğalmasıyla, Yeni Mahalle adıyla ( Bugünkü Çelebi Mahallesi ) ikinci bir yerleşim alını olmuştur.

 1893 yılında, Girit’te yaşayan Müslümanların bir kısmı Muhacir olarak Güzelbahçe’ye gelip, bu mahalleye yerleşmişlerdir. 1912 yılında yapılan mübadele sonucunda bu mahallede yaşayan Rumlar gönderilerek,  yerlerine Girit’ten gelen Müslümanlar yerleştirilmiştir.

1919 – 1922 yılları arasında bölge Yunanlıların işgali altında kalmıştır.12 Eylül 1922 ’de Albay Çolak İbrahim Bey ile Yüzbaşı Kemal Beyin’in birlikleri Narlıdere, Güzelbahçe ve Urla’yı aynı gün düşman işgalinden kurtarmışlardır.

Cumhuriyet döneminde ( 1936 yılında ) İlçemiz Bucak Müdürlüğü olarak Urla’ya bağlanmış ve Klizman ismi Kızılbahçe olarak değiştirilmiştir. 1954 yılında Büyük Hamidiye Köyü, Büyük Kaya ismi ile mahalleye dönüştürülmüştür. Böylece merkez nüfusu 2000’i geçirilmek suretiyle Urla’ya bağlı ilk belediye kurularak Kızılbahçe adı verilmiştir. İlk Belediye Başkanı Mustafa TUNAR olmuştur. 1958 yılında, Kızılbahçe ismi değiştirilerek Güzelbahçe ismini almış ve aynı tarihte köyleri ile birlikte Urla İlçesinden ayrılarak, İzmir – Merkez kazasına bağlanmıştır.

12. Eylül 1980 ihtilalinde belediyenin lağvedilerek, İzmir Belediyesine mahalle olarak bağlanması Güzelbahçe’nin  gelişimini durdurmuştur. 26 Mart 1984 yılında oluşan 3030 sayılı yasa sonucu İzmir Büyükşehir Belediyesi kurulmuş, Güzelbahçe Büyükşehir’e bağlı Merkez İlçe Belediyesine dahil edilmiştir. 1988 yılında Merkez İlçe Belediyesi Konak İlçe Belediyesi olarak de-ğişime uğramıştır. 1988-1992 yılları arasında Güzelbahçe Konak İlçe Belediyesine bağlı olarak kalmış; 3 Haziran 1992 tarih ve 3806 sayılı yasayla Narlıdere  ile birleştirilerek Narlıbahçe adını almıştır. Daha sonra 27 Aralık 1993 gün ve 3949 Sayılı Yasa ile müstakil ilçe hüviyetini kazanmış,  ilk Kaymakam Dr.M.Remzi GÜRSU ‘nun 09.05.1994 tarihinde göreve başlatılması ile Kaymakamlık fiilen faaliyete geçmiştir.

 

GÜZELBAHÇE’NİN İSİM TARİHİ;

M.Ö. VII.yüzyılda bölgede kurulan Klazomenia şehrinin  ismi zaman içerisinde halk dilinde Klizman şekline dönüşmüştür.

Uzun yıllar bu isim kullanılmış ancak Türkiye Cumhuriyet’inin kuruluşundan sonra, yapılan devrimlere bağlı olarak, 1936 yılında İlçeyi ziyaret eden Vali Kazım DİRİK’in “Bu yörenin toprağı kızıl ve Kurtuluş Savaşı sırasında buralarda çok fazla şehit kanı döküldü, buranın ismi artık Kızılbahçe olsun” önerisi kabul görmüş ve Kızılbahçe’nin ismi kullanılmaya başlamıştır.

Ancak geçen süre içerisinde “Kızıl” kelimesine karşı gelişen tepki üzerine, 1954 yılında Belediyenin kuruluşu sırasında isim yeniden değiştirilerek Güzelbahçe olmuştur.